Mijn oud-leerling (en inmiddels ook oud-collega) Willemijn Steenkist is zoals enkele anderen, zo lief geweest gehoor te geven aan mijn oproep om oud werk te fotograferen en aan mij op te sturen voor mijn blog! Dat ik daar erg blij mee ben en dankbaar mag inmiddels duidelijk zijn! Wie nog oud KSE werk heeft liggen: alles is van harte welkom!!
Willemijn heeft niet alleen bovenbouw- en examenwerk bewaard en gefotografeerd, ook haar onderbouw werk is voor een groot deel bewaard gebleven waardoor ik de gelegenheid krijg hier een totale leergang van een leerling in de negentiger jaren van brugklas t/m het eindexamen in VWO6 te kunnen laten zien, of, zoals Willemijn het zelf zei in een van haar berichtjes aan mij: ‘ Bereid je maar voor op 6 jaar KSE teken geschiedenis’ , en zo is het maar net!
Willemijn zat tussen 1994 en 2000 op de KSE op VWO. Zij is na het behalen van haar diploma verder gaan studeren aan de Academie voor opleiding tot tekenleraar in Tilburg. In schooljaar 2006/2007 heeft ze aan de KSE bij haar oude tekendocent de eindstage gedaan en daarbij laten zien dat zij uit het goede tekendocentenhout gesneden is! Dat schooljaar vond het Amphia-project plaats waaraan Willemijn volop meegedaan heeft. Hieronder wat foto’s met Willemijn erbij van dit project.
Tijdens het voorschetsen, rechts Willemijn
Tijdens het voorschetsen, rechts Willemijn (achter Richard)
Tijdens de balletrepetities Willemijn tweede van rechts
Hoe er in de negentiger jaren in de onderbouw gewerkt werd is mooi te zien aan de werkstukken van Willemijn en van anderen die ik nog in mijn archief had zitten. In de komende afleveringen dan ook werk uit de eerste, tweede en derde klas. De bovenbouw volgt dan ook nog uiteraard. Eerst de brugklas!
Sinds jaar en dag begin ik mijn lessen aan dit kakelverse publiek met een paar tekeningen op het bord waarover ik met hen in discussie ga: laten nadenken over wat je ziet en wat je tekent. Ik begin steevast met het tekenen van een wolkje wat dan achtereenvolgens gezien wordt als wolk, boom of schaap al naar gelang de lijntjes die je steeds toevoegt:
Wolk
Boom
Schaap
Op die wijze probeer ik de schatten duidelijk te maken wat we bij tekenen onder schema’s verstaan en hoe vaak we ons daar eigenlijk van bedienen. Een ander voorbeeld zie je hieronder: de zon, maar voor hetzelfde geld is het een sinaasappel met borrelprikkers erin gestoken. Het ‘ vogel/bips-van-bader-die -in-bad-zijn- zeep-zoekt-verhaal’ in de volgende twee plaatjes kun je zelf dan wel erbij verzinnen!
Zon
Vogel
Bips in bad
Ik sloot dit verhaal dan af door een poging het wereldrecord ‘ Dagobert Duck tekenen’ te breken door in minder dan 10 seconden dit konterfeitsel uit de Disney-fabriek op het bord te zetten. De Ahs en Ohs zijn dan niet van de lucht vanwege deze prestatie totdat ik, na het applaus in ontvangst genomen te hebben, ook dit tekenwerk afdoe als een trucje wat voor iedereen te leren is.
Oom Dagobert
Dit alles heeft dus niets met tekenen te maken, maar hoe moet het dan wel? Kijken! Eerst kijken en dan tekenen. Voor de meeste leerlingen is de eerste opdracht, teken een takje en/of ingedeukt frisdrankblikje, de eerste keer dat ze naar de waarneming tekenen. De relatie tussen eigen schaduw en vorm, structuur en textuur zijn beeldaspecten die en passant ook meegenomen worden.
Studie takje door Willemijn
Studie 7 Up blikje door Willemijn
Studieblad takjes
Schilderen
Goed leren schilderen en de diverse beeldaspecten uit de kleurenleer zijn vanzelfsprekend een belangrijk item in de brugklas. Zoals op de eerste afbeelding hieronder kan dat natuurlijk via toonladdertjes en verzadigingsoefeningen maar ik probeerde meestal deze oefeningen in een concrete opdracht onder te brengen zoals in het ‘ stadsgezicht’ waarbij je mengoefeningen moest doen met typische warme ‘ voorgrondskleuren’ als rood, oranje en geel in diverse tinten vooraan, en een kleurverloopoefening in de koele achtergrondskleur blauw in verschillende stadia van verzadiging. Ook de daaropvolgende opdracht ‘kermis’ is behalve een oefening in dekkend en strak schilderen een manier om de kleurencircel nog eens te ontdekken en (op de voorgrond) te ervaren hoe kleuren door gebruik te maken van het complementair contrast elkaar versterken.
Kleurenstudie
Kleurenstudie: stadsgezicht door Willemijn
Kleurenstudie: kermis door Willemijn
Na diverse opdrachtjes rond tekenen naar de waarneming en schilderen kwam nog een opdrachtenserie waarin werken met pen en O.I.inkt aan de orde kwam, alleen zijn daar helaas geen voorbeelden van uit deze periode. Het jaar werd afgesloten met een serie opdrachten rond het thema ‘ pointilleren met krijt’. Alle belangrijke zaken uit de kleurenleer komen hier nog eens voorbij, vooral ook de mogelijkheden om d.m.v. doordacht kleurgebruik ruimtelijkheid op het platte vlak te suggereren. Ook de pointilleertechniek en de schilders die zich daarmee bezig hielden kwamen dan aan de orde.
Voorstudie gepointilleerde boom
Gepointilleerde tuin
Gepointilleerde tuin door Willemijn
Willemijn werkt thans op het Brederocollege. Alleen inmiddels niet meer als tekendocent maar als Intern Begeleider en Decaan van Havo bovenbouw en Mavo 3.
Het tekenonderwijs op het Bredero heeft zij, zoals ze zelf zegt, kunnen overdragen aan een waardige opvolgster.
Meer op dit blog over tekenen naar de waarneming, schilderen en pen tekenen in de brugklas vind je door op de links hiervoor te klikken!
