Van realistisch naar …iets anders: een opdracht in voortdurende ontwikkeling

Er zijn van die opdrachten die in een bepaalde ‘oervorm’ ontstaan en dan een ware evolutie ondergaan, omdat verschillende collega’s ermee aan de slag gingen en er hun eigen interpretatie aan gaven of bepaalde accenten verlegden.

Jaren geleden heb ik met veel plezier bij de leerlingen van de bovenbouw, de opdracht  ‘Blow up’ gegeven. De leerling moest daarbij met een motiefzoeker een foto naar keuze stap voor stap uitvergroten d.m.v. een ruitjesraster, totdat er uiteindelijk een abstractie ontstond  Eigenlijk dus een soort omgekeerde vorm dus van een oud tv-spelletje Micro-Macro. Spelenderwijs ontdekten leerlingen bij het maken van deze opdracht dat abstract echt niet zo ongrijpbaar en ondoorgrondelijk hoeft te zijn als men wellicht zou denken!

Deze opdracht kreeg een nieuwe vorm toen ik daar in de examenklassen ‘materieschilder-achtige’ elementen aan toevoegde. Met allerlei materialen die ze maar konden vinden moesten de leerlingen op een stevige ondergrond met lijm  en verf een tastbare en voelbaar oppervlak aanbrengen op de verschillende delen van hun abstractie en dat natuurlijk, vanwege de werkbaarheid op redelijk groot formaat.

Vervolgens, geïnspireerd door Blow-Up’,  ontwierp ik een vergelijkbare opdracht  ‘van realistisch naar abstract‘ voor de derdeklassers die de afgelopen jaren onder invloed van de inbreng van collega’s Michiel Eikenaar, Richard Rokx en Dave Roelands met steeds een andere (en vaak zeer geslaagde) invalshoek steeds verder uitgebouwd werd waarbij niet zozeer persé het abstracte maar met name de stromingen in de moderne schilderkunst de nodige aandacht kregen. Leerlingen mochten dan zelf een keuze maken met welke stroming als uitgangspunt zij hun al of niet geabstraheerde versie wilden maken. Hieronder recent werk uit de afgelopen twee jaar (2022 en 2023), gemaakt vanuit dìe invalshoek. De eerste super realistische afbeelding steeds in potlood naar de waarneming van een foto, de tweede (vaak gestileerde ’tussenversie’) en de derde afbeelding met het eindresultaat in materialen en technieken naar eigen keuze.

Een opdracht als deze is een mooi voorbeeld hoe leerlingen rond hetzelfde thema steeds weer tot andere benaderingen kunnen komen terwijl de probleemstelling (wat is abstraheren en hoe komen kunstenaars -en jij als leerling – daartoe) in wezen hetzelfde blijft!