Een oude bekende uit een ver (want meer dan 50 jaar geleden) verleden dook onlangs op in een artikel in de Volkskrant: mijn oud-docent kunstbeschouwing aan de Tilburgse Kunstacademie Cor Blok. Tijdens mijn MO-A opleiding voor tekenleraar kreeg ik in het tweede en derde jaar kunstbeschouwing van hem en heb destijds nooit kunnen vermoeden dat deze wat droog en gesloten overkomende docent toen al zulke prachtige en unieke illustraties gemaakt had bij Tolkiens ‘In de Ban van de Ring’.
‘Meneer Blok’ was iemand met een enorme kennis van zaken van wie ik o.a. veel geleerd heb over de toenmalige Nederlandse ‘hedendaagse kunst’: kunst uit de jaren 70, dus en dat was vooral ‘conceptuele kunst’. Iets waar mijn klasgenoten en ik toen amper wat van wisten, laat staan van snapten, maar Blok wist ons uiteindelijk daar toch wat van bij te brengen. Wat had ik graag een paar lesjes illustratief tekenen van hem gehad , want toen ik tussen 1969 en 1971 student bij hem was had hij al (in de jaren 60) meer dan 140 gouaches en tekeningen n.a.v. ‘In de ban van de ring‘ van Tolkien voltooid. De voorstellingen en de figuren daarop laten de toeschouwer vrij om de fantasiewereld van de hobbits van Midden- Aarde op hun eigen wijze aan te vullen en te interpreteren, iets wat toch wel opmerkelijk is omdat de meeste illustraties vaak zonder al teveel restricties het verhaal volgen en niets aan het toeval overlaten. Bloks illustraties lijken gebaseerd op zeer gestileerde stripfiguurtjes en middeleeuwse miniaturen uit oude handschriften. Schrijver Tolkien was zo opgetogen over deze illustraties, die veel aan de verbeelding van de lezer overlieten, dat hij twee originelen van hem kocht. Een derde werk schonk Blok hem.
Affiche voor de tentoonstelling
1965 Cover Prisma deel 1
1965 Cover Prisma deel 2
1965 Prisma Cover deel 3
1965 Prisma, het complete werk
Omslag van ‘Une tapisserie pour Tolkien’
Hieronder een fraaie presentatie van de illustraties van Cor Blok bij ‘In de ban van de ring‘, met (in het Engels) toelichting door de meester zèlf. Op de Instagrampagina van Cor Blok is nog meer te vinden.
Tevens heeft Cor Blok ook geheel zelf verzonnen werelden gecreëerd. In de jaren vijftig al bedacht hij de fantasiewereld Barbarusië, compleet met eeuwen geschiedenis, inclusief kunstgeschiedenis en kunstvoorwerpen. Later volgde zijn grafische roman The Iron Parachute waaraan Blok van 1967 tot 2014 in stilte heeft gewerkt. Dit boek, uitgegeven in 2016, bestaat uit honderden collages die zijn samengesteld uit gedeelten van 19de-eeuwse gravures.
In 2020 zou Cor Blok geëerd worden met een overzichtstentoonstelling van zijn fraaie werk in Haarlem, maar helaas ging dat wegens corona niet door en werd deze ziekte hem in 2021 fataal. In juni en juli 2022 werd deze expo o.a. in het kader van de Nationale Stripdagen in Haarlem, met als thema ‘Wereldbouwers‘ in het Noord-Hollands Archief alsnog gehouden.
Barbarusisch middeleeuws kunstwerk
Barbarusisch prehistorisch kunstwerk
Strijders in middeleeuws Barbarusië
Kunstwerk voor ‘Iron Parachute’
Pagina uit ‘Iron Parachute’
Pagina uit ‘Iron Parachute’
Wie schetst overigens mijn verrassing toen ik op Facebook ontdekte dat tijdens diezelfde Stripdagen in Haarlem oud-KSE-leerling Iris van Hassel, aan wie ik onlangs aandacht besteed heb zoals hier is te zien, eveneens van de partij was met een expositie in Kunstcentrum 37PK! Ook bij haar tentoonstelling handelde het, geheel in overeenstemming met het thema, over de verzonnen verhalenwereld Oranova. Iris vertelt hier over Oranova en Kristallyn notes, verzonnen en geschreven door Jantiene de Kroon en Merel Barends, en Iris heeft daar beelden bij gemaakt.
Het verhaal van Kristallyn notes is als expositie integraal te lezen geweest op de Nationale Stripdagen in Haarlem en er waren daarbij ook een hoop conceptschetsen te bekijken om het werkproces te laten zien. Daarnaast en is er ook een klein aantal boekjes gedrukt van Kristallyn Notes, en wordt de novel binnenkort ook gepubliceerd op instagram (@Radio_Oranova). Later zal ik uitgebreid terugkomen op dit transmediale verhalenconcept waarin Iris zo’n belangrijke rol speelt, maar nog vele anderen aan meedoen.
Als voorproefje alvast wat sfeerbeelden hieronder van de expo tijdens de stripdagen met het werk van dit aanstormend talent.
Aankondiging voor de expositie
Inrichten van de tentoonstelling
De wereld van Oranova in de optiek van Iris
Deel van het beeldverhaal
De schetsen en beeldende brainstorms
De schetsen en beeldende brainstorms
De schetsen en beeldende brainstorms
De schetsen en beeldende brainstorms
Kristallyn Notes, het boekje
Kristallyn Notes, het boekje
Bezoekers
Ook collega striptekenaar Wilfred Ottenheijm nam een kijkje
