In mijn blogs is hij al diverse keren aan bod gekomen: Hans Westerbeek. Vanaf 2000 (Hans zat toen in VWO4) heeft hij faam verworven als website- en filmpjesmaker: diverse malen waren er vette prijzen in de destijds prestigieuze ThinkQuestwedstrijd met in 2000 Van Gogh at Etten, in 2001 Strafwerk(t)?!, in 2002 Spirit of speed. Verder was daar de deelname aan het NFFS en Camera Zizanio met een aantal buitengewoon maffe filmpjes!
Deze wapenfeiten hebben natuurlijk grote indruk gemaakt en Hans is intussen in dit blog bijgezet in het rijtje van toppertjes! Vanaf dit jaar is daar echter een nieuw hoogtepunt aan toegevoegd: Hans mag zich voortaan na vier jaar promotie- onderzoek ‘ Doctor’ noemen! Met de verdediging van zijn proefschrift “Visual realism: Exploring effects on memory, language production, comprehension, and preference” sloot hij februari jl. dit onderzoek ( naar wat er gebeurt wanneer mensen plaatjes bekijken) aan de Universiteit van Tilburg af. Een korte inhoud in gewoon Nederlands is hier te lezen.
Samen met mijn oud-collega Nederlands Maaike Krens ( zij heeft Hans als juf nog in de klas gehad op de lagere school) en meer dan honderd familieleden, vrienden en bekenden mocht ik daarbij aanwezig zijn. Zo’n wetenschappelijke promotie bestaat grofweg uit twee onderdelen: een ‘ praatje’ van de promovendus waarbij hij in gewoon Nederlands uitlegt wat hij gedaan heeft de afgelopen vier jaar en hoe die middag het programma zal verlopen. Hieronder de diashow die Hans bij zijn praatje vertoonde. Merk op dat er (bijna) geen geschreven tekst in voorkomt: Hans zegt het met beelden wat natuurlijk perfect bij zijn onderzoek aansluit!
Daarna volgt de eigenlijke academische zitting met de ondervraging, de beraadslaging, de uitreiking van de bul en de laudatio ter afsluiting. Bij Hans volgde daarop nog een boomplantceremonie voordat een ieder het glas kon gaan heffen op de promovendus. Hans wilde namelijk eigenlijk, uit milieutechnisch oogpunt het gehele proefschrift digitaal aanleveren, maar dat stonden de regels niet toe helaas. Ter compensatie heeft hij daarom een boom geplant op het terrein van de campus van de universiteit.
Aspirant doctor verwelkomt zijn gehoor
Hans tijdens zijn ‘praatje’
De promotiecommissie neemt plaats
Hans verdedigt zijn proefschrift
Hans krijgt zijn bul
Tijdens de laudatio
Boomplantdag op de campus
Boomplantdag op de campus
En dan is het tijd voor de borrel!
Hans’ onderzoek had natuurlijk mijn bijzondere aandacht: tijdens mijn hele opleiding en loopbaan ben ik voortdurend met (alledaagse en kunstzinnige) beelden bezig geweest en heb op mijn eigen wijze geprobeerd aan mijn leerlingen duidelijk te maken hoe beelden (vaak onbewust) door hen geïnterpreteerd worden. Ik heb het een week of twee geleden al eens verteld: Aan het begin van het schooljaar confronteerde ik bij voorbeeld mijn kersverse leerlingetjes steevast met deze tekeningen op het bord met als uitgangspunt steeds hetzelfde wolkje wat dan achtereenvolgens gezien wordt als wolk, boom of schaap door toevoeging van wat lijntjes:
Wolk
Boom
Schaap
Een ander voorbeeld zie je hieronder: de zon, maar voor hetzelfde geld is het een sinaasappel met borrelprikkers erin gestoken. Het ‘ vogel/bips-van-bader-die -zijn- zeep-zoekt-verhaal’ in de volgende twee plaatjes kun je zelf dan wel erbij verzinnen!
Zon
Vogel
Bips in bad
In de aula waar de hele ceremonie plaats vond hangt een kunstwerk van een van mijn favoriete kunstenaars, Teun Hocks. Op afstand heb ik het niet kunnen zien maar het blijkt een wandtapijt te zijn! Hier wat meer informatie over dit opvallend werk!
Op Universe Online is ook te lezen over Hans’ promotie.
Hieronder nog een korte samenvatting van het onderzoek van Hans:
Mensen communiceren vaak door elkaar plaatjes te laten zien. Dat was duizenden jaren geleden al het geval (getuige prehistorisch grottekeningen), en vandaag de dag bestoken we elkaar nog steeds voortdurend met plaatjes via Facebook en Instagram. Maar wat gebeurt er precies in ons hoofd wanneer we plaatjes bekijken, verwerken, proberen te onthouden, of wanneer we plaatjes gebruiken om van te leren?
Voor zijn proefschrift onderzocht Hans Westerbeek een belangrijk aspect van plaatjes, namelijk realisme (de mate waarin plaatjes lijken op de werkelijkheid). In vijf experimentele studies vergeleek hij realistisch en onrealistisch gekleurde plaatjes, maar ook foto’s en tekeningen. Door de verschillen tussen realistische, onrealistische en schematische plaatjes vanuit diverse invalshoeken te bekijken, ontdekte Westerbeek dat de mate waarin een plaatje realistisch is allerlei gevolgen heeft voor de manier waarop we er mee omgaan. Zo worden onrealistisch gekleurde plaatjes beter onthouden dan normaal gekleurde plaatjes, en ook beschrijven mensen ze anders. Daarnaast blijken routebeschrijvingen op basis van luchtfoto’s te verschillen van beschrijvingen op basis van getekende kaarten. Tevens werd duidelijk dat middelbare scholieren anders leren van een tekst met tekeningen dan van dezelfde tekst met foto’s.
Op het ogenblik werkt Hans op de NHTV in Breda als docent en wetenschappelijk onderzoeker. Hier vertelt hij aan zijn toekomstige studenten aan de internationale opleiding hoe hij zijn werk op de NHTV ziet en wat hij voor hen kan betekenen.
