Media educatie, mediageletterdheid, mediawijsheid: het zijn allemaal containerbegrippen waaronder je een hoop noemers kunt scharen. De invalshoek waaruit collega Michiel Eikenaar en ik destijds ons leerplan hebben geschreven was duidelijk het beeld: alledaagse beelden waarmee we op straat, thuis, in de bioscoop mee geconfronteerd worden.
Die -vaak gemanipuleerde- beelden sturen en beïnvloeden ons, of je dat nu leuk vindt of niet. Om leerlingen te laten ervaren hoe dat manipulatieproces plaats vindt en hoe gemakkelijk het is een beeld wat anders te doen uitstralen dan je misschien aanvankelijk zou denken, starten we in de laagste klassen van de onderbouw vaak met de opdracht ‘Kunst anders’ (je bent tenslotte tekendocent). Het is tevens een prima gelegenheid om de meest eenvoudige beginselen van Photoshop (transformatie, kopiëren, knippen, plakken, gummen, kleur bewerken) onder de knie te krijgen.
Marcel Duchamp’s LHOOQ is het uitgangspunt en daar gaan we eerst eens naar kijken.
LHOOQ
1. Welk kunstwerk is herkenbaar in bovenstaand plaatje? Wie het weet mag het zeggen!
2. Wat is er aan veranderd? Noem 2 elementen.
Da’s wiedes, de sik en het snorretje en natuurlijk de letters eronder die, als je ze op z’n Frans al spellend uitspreekt de volgende zin laten horen: ‘Elle a chaud au cul’ oftewel in goed Nederlands: ‘Zij heeft een hete reet’. Da’s dan weer lachen dus, maar ook een aanleiding om even wat over Dada te vertellen.
Vervolgens gaan we door: Al wel eens in een museum geweest? Of ken je schilderijen en andere kunstwerken alleen maar uit je tekenboek, van een deksel op het koektrommeltje of van de verjaardagskalender op de wc van je oma? Als je al een favoriet kunstwerk hebt, zoek dat dan op via Google, afbeeldingen zoeken door de titel en/of de kunstenaar in te typen. Kies voor een resolutie van minstens 500 x 500, sla het schilderij op in je map (naam: je klas en je volledige naam, aan het eind van de les opslaan in de map JTS) en open het plaatje in Photoshop.
3. Bekijk het schilderij van je keuze goed en onderzoek op internet wat de kunstenaar ermee bedoeld heeft/zou kunnen hebben.
4. Je gaat het kunstwerk van je keuze nu veranderen. Bedenk hoe je dat zou kunnen doen, zoals je dat bij het voorbeeld hierboven hebt kunnen zien.
5. De opdracht: Zoek op internet minstens twee elementen/onderdelen waarmee je het kunstwerk van je keus helemaal op zijn kop zet qua inhoud, verhaal. Ga met Photoshop de elementen van je keuze toevoegen en doe dat zo netjes, glad en gelikt mogelijk
Zet als op het einde van de les al je plaatjes en antwoorden en je werkstuk in je mapje en bewaar het in de map JTS. Volgende les kun je alles afronden en inleveren voor een cijfer.
In twee lessen moet het dus gepiept zijn en meestal lukt dat ook wel. Hieronder wat voorbeelden ven leerlingenwerk!
Schepping van Adam bewerkt
Schepping van Eva door Bryan
De schreeuw door Tijmen
Moeder van Rembrandt
Vermeer bewerkt
Mona 1 door Elsa
Mona 2
Bassie door Selene
Het melkmeisje bewerkt
