Toen ik in 1973 rondgeleid werd op de KSE was één van de eersten met wie ik kennis maakte zuster Maria Virgo. Zij gaf aan de toen nog aan de KSE verbonden kweekschool Het Withof tekenen en deed dat, zo ontdekte ik als snel, met passie en enthousiasme. In 1981 ging zij met pensioen, na ook nog een aantal jaren (na de fusie van Het Withof met de Vossenberg, de kweekschool van Oudenbosch), samen met Jan van den Brink, Pieter de Jong en ondergetekende met heel veel plezier samengewerkt te hebben op de middelbare school streams van de KSE.
Het was al snel duidelijk: zo’n collega verdiende een speciaal afscheidscadeau. Jan van den Brink stelde voor om haar een schilderij aan te bieden met daarop alle sectiegenoten, de rector, Tini van den Dungen, en uiteraard de afscheidnemende. We besloten als uitgangspunt te kiezen voor ‘De anatomische les door dokter Tulp’ van Rembrandt. In het atelier van Jan schilderden we met alle collega’s beurtelings onze eigen koppen er in (Jan nam bovendien Virgo en de rector voor zijn rekening, en de lijven en het schild op de achtergrond kwamen op mijn bordje terecht).
Het schilderij werd tijdens een geanimeerde zitting in de aula aangeboden na het opvoeren van een toneelstukje waarin een jonge Virgo figureerde als student op de kunstakademie die in volledig habijt tussen de andere studenten naar naakt model studies maakte ( zo was het in werkelijkheid ook gegaan!, zo heeft Virgo me meerdere malen verzekerd). De foto’s geven een indruk van deze evenementen!
Tekening van Virgo op het programma bij haar afscheid
Virgo (rechts vooraan) in volle actie bij het tunnelproject
Het toneelstukje bij Virgo’s afscheid met links vooraan Jan v.d. Brink als docent modeltekenen
Scène uit het toneelstukje met collega handvaardigheid Willem Nagtzaam als naaktmodel.
Tableau de la troupe na afloop van het toneelstukje
Na alle flauwe kul tijd voor de afscheidstoespraak
Samen met Virgo het schilderij onthullen
Nog even een korte kunstbeschouwing
Het kunstwerk in volle glorie
Jaren later verschijnt in de jubileumuitgave van BN/DeStem t.g.v. het 40 jarig bestaan van de KSE in 2008 een artikel waarin Virgo terugblikt.
Een fragment daaruit: De cirkel is rond: het schilderij dat zuster Maria Virgo (92) bij haar afscheid op het KSE kreeg prijkt sinds kort aan een wand op de scholengemeenschap. Ze heeft het teruggegeven omdat klooster het Withof, waar de zuster woont, verkocht wordt.
„En dan is er geen vestibule meer voor zo’n groot schilderij.Het kunstwerk naar voorbeeld van Rembrandts anatomische les werd vervaardigd door haar vak-collega’s, onder leiding van kunstenaar Jan van den Brink. Het typeert de onderlinge verstandhouding.
De docenten zijn trouw aan de school, trouw aan elkaar. Want al is de zuster sinds 1981 weg, nog altijd heeft ze veelvuldig contact met de oud-collega’s, leerlingen en hun ouders. In 1986 neemt zij nog vol vuur deel aan het roemruchte tunnelproject! Omgekeerd koestert zij de werkstukken die ze ooit als tekendocente liet vervaardigen. Dat was het vak dat ze vijf jaar aan de KSE gaf in de laatste fase van haar loopbaan. „Maar ik was al sinds 1968 in contact met de school”, put ze uit haar uitstekende geheugen. Voordat ze naar de scholengemeenschap overstapte gaf zuster Maria Virgo les aan de kweekschool, die later weer deel uit ging maken van de nieuwe scholengemeenschap. Dertig jaar had ze haar bijdrage geleverd aan het opleiden van nieuwe leraren
In de tijd die `overschoot’ gaf ze ook vakken als aardrijkskunde, geschiedenis en algebra op de ulo. „Maar die was in 1968 vervallen door de Mammoetwet”, verklaart ze de wending die haar loopbaan op zestigjarige leeftijd nam. In die beginjaren was de KSE een mengelmoes van ‘gewone’ leraren en broeders en zusters. „Het was wennen, want op de kweekschool hadden ze van alles één; ik was een één-pitter”, zegt ze. „Ineens zat ik tussen vijf tekenleraren, bijna allemaal mannen.” BN/DeStem van 12/09/2008
Dubbel Virgo, als jonge blom en in 2008
Enkele academie werken van Virgo zoals nu te zien in de tekenlokalen
Nog wat voorbeelden van Virgo’s werk
Al die jaren is er een allerhartelijkst contact met Virgo en mij en mijn gezin in stand gebleven. Voortdurend bleef zij zeer belangstellend in wat we allemaal aan het sjouwen waren op de KSE en niet lang vóór zij in 2011 kwam te overlijden, heb ik haar nog een keer meegenomen naar school om haar de vernieuwde tekenlokalen te laten zien met allemaal Mac-computers èn haar zeer gedegen tekeningen aan de wand uit haar akademietijd uit de veertiger jaren van de 20e eeuw die ze toen al aan mij ‘nagelaten’ had.
